Tekst achterflap

Alles wat riekt naar 'systeem' in de theologie staat doorgaans in een kwade reuk. Het doet denken aan dwang, geslotenheid en miskenning van het afwijkende. In dit boek laat Rinse Reeling Brouwer zien dat het voor de theologie toch onontbeerlijk én vruchtbaar is (en altijd is geweest!) om in te gaan op systematische vragen. Met het oog daarop presenteert hij een aantal 'grondvormen': invloedrijke ordeningsmodellen van theologisch denken, die de verschillende geloofsartikelen van de christelijke geloofsbelijdenis in samenhang presenteren.

In elk hoofdstuk biedt hij in vertaling een leestekst aan waarin een klassiek theoloog zijn lezers inleidt in zijn systematische hoofdwerk. Daarbij bespreekt de auteur deze teksten en maakt zo de geschiedenis van het theologisch denken inzichtelijk.

Het boek valt te lezen als een doorlopend verhaal. Het begint met de valse start van Origenes, wiens originele voorstel uiteindelijk geen kerkelijke instemming vindt. Vervolgens worden theologische ontwerpen als die van Thomas van Aquino en Calvijn besproken en ook die van moderne klassiekers als Schleiermacher en Barth. Het eindigt bij de dogmatiek van Marquardt, een theoloog die het innemen van een 'ketterse' positie ten opzichte van de traditie voor onvermijdelijk houdt. Het is uiteindelijk aan de lezer zich te midden van de gepresenteerde modellen te positioneren.

Recensie/Quote

Rinse Reeling Brouwer schreef een verrassend goed en inzichtgevend boek. De informatie die hij bijeenbracht, treft men bij mijn weten zó gestructureerd nergens elders aan. Grondvormen van theologische systematiek biedt gedetailleerde overzichten van hoe belangrijke theologen tussen de 2e en de 20e eeuw de christelijke geloofsinhoud geordend hebben. Het gaat dus niet zozeer om die geloofsinhoud zelf ('hoe dacht Augustinus over God, Calvijn over de kerk?' etc.), maar om de ordening daarvan.

Details